Rijeka – miasto nad głęboką wodą

Chorwacja to magiczny kraj, na terenie którego można doświadczyć trzech różnych klimatów. Śródziemnomorskiego z łagodnym klimatem pełnym słonecznych lat i wilgotnych zim. W głębi kraju panuje klimat umiarkowany, podobny do tego w Polsce. Jednak średnie temperatury zimą i latem są wyższe od tych w naszym kraju.


Natomiast w górach na wysokościach powyżej 1200 m występuje klimat górski charakteryzujący się sporymi opadami śniegu i ujemnymi temperaturami zimą, a latem średnia temperatura wynosi tutaj 17 stopni Celsjusza. Każdego roku przyjeżdżają tutaj tłumy turystów. Przyciąga ich nie tylko niesamowity klimat, ale również bogate dziedzictwo kulturowe. Na liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO znajdują się: Katedra św. Jakuba w Šibeniku, Pałac Dioklecjana i średniowieczny Split, Park narodowy Jeziora Plitwickie, Stare miasto Dubrownik, Starigradsko polje, Wczesnochrześcijański kompleks bazyliki Eufrazjusza w Poreču i Zabytkowe centrum Trogiru. Do najchętniej odwiedzanych miejscowości należą: Split, Dubrownik, Zadar, Zagrzeb i Trogir. Niewątpliwie są one bardzo piękne, ale warto poznać również inne miejsca. Bardzo ciekawym miastem, zasługującym na uwagę jest Rijeka.

Rijeka znajduje się na zachodzie Chorwacji, niedaleko Istrii. Miasto położone nad Zatoką Rijecką Morza Adriatyckiego i u podnóża masywu górskiego Risnjak jest stolicą regionu o nazwie Kvarner oraz trzecim pod względem wielkości miastem w tym malowniczym kraju. Jako największy chorwacki port handlowy, rybacki i tranzytowy Rijeka jest uznawana głównie za miasto przemysłowe. Bardzo niesłusznie, ponieważ turyści znajdą tutaj wiele atrakcji. Czekają na nich piękne zabytki, niesamowite widoki i interesujące wydarzenia kulturalne.

Historia miasta

Rijeka powstała w miejscu gdzie niegdyś istniała osada rzymska. Miasto wybudowane przez Rzymian miało nazwę Tarsatica i pełniło funkcję obronną. Za czasów Augusta powstał tutaj warowny ogród, gdzie stacjonowały rzymskie legiony, które pilnowały porządku w kraju Japadów i Dalmatów. W 535 roku Goci upadli w Dalmacji i miasto zostało zajęte przez Bizancjum. Wtedy pewna część rzymskiego systemu obronnego uległa zniszczeniu, przez co ludność romańska wyemigrowała. Następnie dotarli tam Słowianie oraz Chorwaci, którzy zasiedlali obszary wokół dawnego grodu. Powstało tam wtedy osiedle o nazwie Trsat, które istnieje do dziś. Strategiczne położenie sprawiło, że w czasach średniowiecznych miasto, co chwilę miało inne władze. Rządzili tutaj Ostrogoci, Bizantyjczycy, Longobardowie, Awarowie, Frankowie, Wenecjanie, Chorwaci oraz Węgrzy.

W 1466 r. Rijeka była pod zwierzchnictwem Arcyksięstwa Austriackiego, będącego częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Mówi się, że Habsburgowie panowali nad miastem do końca I wojny światowej.

W XV wieku Rijekę zamieszkiwało kilka tysięcy osób. Była ona małą miejscowością rybacką, którą trudno było przekształcić w solidny port handlowy. Wszystko przez dominację Wenecjan na Morzu Adriatyckim i nieustępujące zagrożenie nalotem Turków Otomańskich. Lepsze czasy dla miasta nastąpiły, gdy skapitulowali Turkowie. W 1717 roku Wenecjanie zgodzili się żeby Adriatyk został strefą wolnego handlu, a dwa lata później Rijeka uzyskała status wolnego miasta. Jednak prężnie rozwijający się port skomplikował losy miasta, ponieważ stał się przedmiotem konfliktu dwóch narodowości. Zwierzchnictwo nad nim na zmianę sprawowali Chorwaci i Węgrowie. Dopiero w 1870 roku Cesarstwo Austriackie i Królestwo Węgierskie zawarły unię realną, na mocy której powstało państwo związkowe Austro–Węgry. Miasto będąc w rękach Węgrów niesamowicie się rozwinęło. Było głównym ośrodkiem handlowym Węgier oraz piątym pod względem wielkości portem w obszarze Morza Śródziemnego. Liczba mieszkańców Rijeki szybko rosła i powstały w niej dwa pierwsze w całej Europie innowacyjne zakłady przemysłowe, czyli rafineria ropy naftowej oraz fabryka zajmująca się produkcją torpedy. W XIX utworzono tam Węgierską Akademię Morską, która stała się między innymi ośrodkiem rozwoju fotografii błyskowej. Początkowo Węgrzy bardzo wspierali włoskich osadników w Rijece. W 1910 roku było ich dwa razy więcej niż Chorwatów. Było to przyczyną sporu, ponieważ zaraz po I wojnie światowej zwierzchnictwo nad miastem chcieli sprawować zarówno Włosi jak i nowo utworzone Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców. W 1919 roku doszło do niesamowitej akcji włoskiego poety Gabrielle’a d’Annunzio. W towarzystwie kilku tysięcy ochotników wkroczył szturmem do Rijeki, dzięki czemu miasto uznano za wolne. Ta akcja doprowadziła do przesunięcia granicy włoskiej na wschód do rzeki Rjećina. Jednak pięć lat później spory obszar miasta był w posiadaniu Włochów – w tym historyczne centrum miasta. Chorwaci musieli pocieszyć się miejscowością Susak, będącą dzisiejszą dzielnicą Rijeki. Sytuacja ta miała miejsce do końca II wojny światowej i miasto weszło w skład komunistycznej Jugosławii. Oficjalne zwierzchnictwo nad Rijeką Chorwacja sprawują od 1991 roku.

Co warto zobaczyć?


Kluczowym elementem miasta jest deptak Korzo. Jego obszar jest zamknięty dla ruchu pojazdów. Jest on położony równolegle do nabrzeża, blisko Rjeciny. Na tej eleganckiej ulicy Rijeki znajduje się mnóstwo luksusowych sklepów oraz restauracji. Tuż obok są również cenne zabytki. W skład zabudowania dawnego klasztoru Augustianów wchodzi renesansowy pałac, który wybudowano w XIX wieku. Obecnie jest on siedzibą władz miejskich. Przylega do niego barokowy kościół św. Hieronima, a na płycie rynku znajduje się renesansowa kolumna św. Wita, będącego patronem Rijeki. Przechodząc pod Wieżą Zegarową dotrzemy do Starej Bramy będącej najstarszym zabytkiem tej miejscowości. Niedaleko centrum miasta znajdziemy Muzeum Morskie i Muzeum Rewolucji Narodowej. Na ścianach Muzeum Morskiego wciąż widnieją dziury po pociskach, które cały czas przypominają o burzliwej historii Rijeki. To właśnie w tym miejscu zatrzymał się w 1919 r. wspomniany już włoski poeta Gabrielle d’Annunzio po spektakularnym podbiciu miasta. Na uwagę zasługuje również Galeria Sztuki Współczesnej Dolać, znajdująca się na jednym z pięter Biblioteki Publicznej. Turyści odwiedzający Rijekę bardzo chętnie zwiedzają wzgórze Trsat. Znajduje się na nim średniowieczny zamek książąt z rodu Frankopanów i kilka znaczących budowli sakralnych. W XIII wieku dynastia Frankopanów wybudowała tutaj zamek oraz klika budowli sakralnych m.in. kościół Marii Loretańskiej będący „chorwackim Nazaretem”. Niedaleko znajdują się jeszcze dwie świątynie: kościół św. Juraja i kościół Franciszkanów. Ponadto na wzgórzu obok Trsat zlokalizowana jest katedra św. Wita. Ta piękna, barokowa budowla w kształcie rotundy, została wzniesiona na przełomie XVII i XVIII wieku na wzór weneckiego kościoła Santa Maria della Saluta.

Karnawał w Rijece

Poza wymienionymi wyżej zabytkami turystów przyjeżdżających do Rijeki może zainteresować hucznie obchodzony karnawał. Szczególnie warto wybrać się tutaj w lutym, zaraz przed Wielkim Postem. W ostatnią niedzielę odbywa się tutaj niesamowicie barwna maskarada, wybory miss oraz przekazanie kluczy do Rijeki mistrzowi karnawału.. Karnawał w Rijece jest uznawany za jedno z najatrakcyjniejszych wydarzeń w Chorwacji i Europie. Ta wyjątkowa impreza jest nieprzerwanie organizowana od 1982 roku, jednak wtedy nie wierzono, że zyska taką popularność. Oficjalnie w 1995 roku miasto dołączyło do Europejskiej Fundacji Miast Karnawałowych (Foundation European Carnival Cities) FECC. W tym spektakularnym pochodzie uczestniczy nawet 10 tysięcy uczestników i jest on uznawany za dziedzictwo europejskie.

Karnawał w Rijece
Karnawał w Rijece

Podróże z Rijeki

Rijeka jako centrum komunikacyjne północnego wybrzeża Morza Adriatyckiego jest miejscem tranzytowym w stronę południa. Magistralą Adriatycką dojedzie się do Dubrownika, natomiast do Zagrzebia autostradą. Rijeka jest dobrą bazą wypadową do północno-wschodniej i południowej części Chorwacji. Koleją oraz autobusami kolejowymi z dworca w centrum miasta bez trudu dotrzemy m.in. do Karlovac, Zagrzebia, Varażdin, Splitu i Puli.

Turyści bardzo chętnie podróżują promami odpływającymi z nabrzeża obok ul. Riva. Bilety można nabyć w porcie lub w biurze Jadrolinii. Promem Rijeka-Dubrownik możemy płynąć również z miast takich jak: Korćula, Stari Grad, Split i Zadar. Część promów z Dubrownika kursuje nawet do Bari. Taki rejs trwa od 19 do 23 godzin. Wybierając wczasy w Chorwacji warto popłynąć promem i zobaczyć niesamowicie piękne panoramy miast. Za bilet zakupiony w biurze Jadrolinii zapłacimy:

– z Rijeki do Dubrownika – 45 euro od osoby i 120 euro za samochód osobowy,

– z Rijeki do Zadaru bądź Splitu – 30 euro od osoby i 80 euro za samochód,

– z Rijeki na Korćulę 40 euro za osobę i 90 euro za samochód.

Okolice Rijeki

Opatija – miasto jest położone na zboczu gór Uczka, ok. 13 km na południowy zachód od Rijeki. Obywatele miasteczka żyją głównie z ruchu turystycznego. Jest ono jednym z najchętniej odwiedzanych ośrodków na wschodzie Morza Adriatyckiego. Znajduje się tu dużo luksusowych hoteli, willi, letnich rezydencji oraz hol kongresowy. W porcie znajduje się molo i chronione zbiorniki. Turyści mogą kąpać się w jednym z czterech kąpielisk, uprawiać różne sporty wodne tj. jachting i tenis. Odbywa się tu wiele ciekawych wydarzeń sportowych: w maju Regaty Międzynarodowe, we wrześniu Regata Galiola Sun Adria. Spragnieni nocnych wrażeń mogą szaleć w klubach, barach z tańcem i kasynach.

Opatija
Opatija

Wyspa Krk – ta największa wyspa na Morzu Adriatyckim z wybrzeża Chorwackiego wydaje się pusta. Nic bardziej mylnego. Północno-zachodnia część wyspy o umiarkowanym klimacie jest bardzo urodzajna i znajdują się tu wszystkie ośrodki turystyczne. Wyspa Krk jest połączona z lądem mostem z miejscowości Kraljevica i to właśnie nim przybywają spore ilości turystów. Obywatele żyją głównie z turystyki, rolnictwa, rybołówstwa oraz hodowali owiec. Do Wyspy Krk można dotrzeć promem z Meragu, Baszki i Loparu. Po wyspie cały dzień kursują autobusy. Mnóstwo połączeń kursuje z Rijeki do większości chorwackich miejscowości.

Lovran – oddalone o 16 km od Rijeki urocze i bardzo romantyczne miasteczko. W wolnej chwili warto je odwiedzić. Znajduje się tam przepiękna starówka, zabytki, dużo krętych uliczek oraz zabudowa z przełomu XIX i XX wieku. To wszystko tworzy niesamowity klimat. Nazwa Lovran pochodzi od lovor – drzew laurowych, które rosną w okolicy. Na wybrzeżu stoi 78 willi i letnich rezydencji postawionych przez austriackie i węgierskie rodziny przemysłowców. Część z nich wpisana jest na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Obecnie większość z nich została przekształcona w hotele. Odrestaurowano je tak, aby w przyjezdnych wzbudzały wspomnienie dawnych czasów. Są znakiem rozpoznawczym tego regionu. Ogrody pełne egzotycznych roślin i pastelowe fasady tworzą piękną i długą promenadę wybrzeża. W środku budynków znajdują się czarujące pomieszczenia. Ten wyjątkowy luksus sporo kosztuje, ale warto chociaż jedną noc spędzić w tych klimatycznych rezydencjach.

Park Narodowy Risnjak – znajduje się 18 km na północ od Rijeki, w górzystym regionie Gorski Kotar, tuż obok Zatoki Kvarnerskiej. Powstał w 1953 roku. Jego powierzchnia obejmuje ok. 32 km kw. i zarazem skupia te najbardziej interesujące przyrodniczo i najwyżej położone obszary masywu Risnjak. Fauna i flora w parku jest zupełnie inna niż ta na wybrzeżu. Cały region Gorskiego Kotaru, w tym teren parku porastają bardzo wysokie i stare lasy. Można tu zobaczyć jodły-olbrzymy o wysokości ok. 45 metrów i średnicy przekraczającej metr.

Jak dotrzemy do Rijeki?

Dostanie się do Rijeki i podróżowanie po okolicznych miejscowościach oraz wyspach nie sprawi żadnej trudności. W Rijeki jest lotnisko, na które możemy dotrzeć np. z lotniska z Zagrzebia. Możemy również korzystać z dobrze rozwiniętej komunikacji autobusowej oraz pociągów. Podróżując samochodem z Warszawy najlepiej dojechać do Cieszyna. Następnie należy kierować się na Żilinę, Bratysławę, Wiedeń, Graz, Maribor, Zagrzeb, Karlovac. Stamtąd dojedziemy autostradą A6 w kierunku Rijeki. Należy pamiętać, że na Słowacji, Węgrzech, Austrii oraz Słowenii obowiązują winiety czasowe. Można je nabyć na przejściach granicznych lub zamówić przez Internet. Natomiast w Chorwacji obowiązuje płatność za przejechany odcinek drogi. Wjeżdżając na autostradę A6 otrzymamy kwitek z informacją na bramce startowej, a zjeżdżając z niej dostaniemy w kasie bilecik z informacją ile musimy zapłacić. Gdy już dotrzemy do Rijeki możemy zakwaterować się w hotelach, apartamentach lub kwaterach prywatnych. Wszystko zależy od funduszy jakimi dysponujemy. Przybliżony czas trwania podróży wynosi ok. 12 godzin. Rijekę najlepiej odwiedzić w lipcu lub sierpniu, ponieważ latem temperatury dochodzą tutaj do 30 stopni Celsjusza.

Autor: Karolina Feldy