Droga Pienińska jest jednym z najpiękniejszych szlaków w Pieninach. Prowadzi wschodnim brzegiem Dunajca i jest alternatywą dla spływu tratwami, gdyż wędrując nią można na spokojnie podziwiać wszystkie najpiękniejsze zakątki przełomu Dunajca. Ma ok. 10 km długości i prowadzi ze Szczawnicy do Czerwonego Klasztoru. Tylko 20% długości traktu przebiega po stronie polskiej, pozostała część po stronie słowackiej. W 1996 roku na Drodze Pienińskiej otwarto turystyczne przejście graniczne, a od 2007 roku ruch turystyczny odbywa się bez żadnych ograniczeń. Została wybudowana pod koniec XIX wieku, w XX wieku była kilkukrotnie niszczona w wyniku powodzi, działań wojennych i zaniedbań. Ostatni remont miał miejsce w 2007 roku – wtedy też Droga Pienińska została przystosowana dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich. Szlak jest bardzo dobrze utrzymany, na całej długości stoją ławeczki, kosze na śmieci, wiaty dla turystów oraz tablice informacyjne. Trasa jest zamknięta dla samochodów, można się nią poruszać wyłącznie pieszo lub na rowerze.
| INFORMACJE O ODCINKU SZLAKU | |
| Długość: | 10 km |
| Czas przejścia: | 2:30(↕) |
| Różnica poziomów: | 420 m – Szczawnica 455 m – Czerwony Klasztor 35 m |
| Stopień trudności: | Łatwy |
| Ekspozycja: | Brak |
| Widoki: | Na całej trasie |
| Ubezpieczenia: | Brak |
| Kolor szlaku: | Czerwony |
Wariant: PODEJŚCIE
Wycieczkę Drogą Pienińską rozpoczynamy w Szczawnicy, przy przystani flisackiej. Znajduje się tu parking dla samochodów, lokale gastronomiczne, stragany z pamiątkami oraz sklepiki. Z prawej strony mijamy porośnięty lasem cypel. Na jego północnym krańcu znajduje się miejsce na ognisko, ławeczki oraz rzeźba kwiatowa przedstawiająca ptaka. Aby dostać się na niego dostać trzeba przejść po prowizorycznym, drewnianym mostku.
(0,5 km) Po przejściu około półkilometrowego odcinka mijamy skrzyżowanie szlaków. W lewo, ku górze odbija niebieski szlak na Szafranówkę (742 m n.p.m.). Podchodząc ok. 150 m tym szlakiem dojdziemy do Schroniska PTTK Orlica oraz mini-muzeum turystyki górskiej w Pieninach. Po prawej stronie, tuż za południowym krańcem cypla znajduje się punkt przeprawy łodziami przez Dunajec dla turystów zmierzających na Sokolicę (747 m n.p.m.). Przeprawa czynna jest codziennie w godzinach 8 – 17. Koszt przeprawy wynosi 2 zł (dorośli) i 1 zł (dzieci do 10 lat). Można też wybrać się na krótki, półgodzinny spacer łodzią w cenie 6 zł.
| SKRZYŻOWANIE SZLAKÓW | ||
| Czerwony | Szczawnica Osobita Skała |
0:10 (↕) 0:25 (↕) |
| Niebieski | Szafranówka Sokolica |
1:00 (↓0:35) 1:00 (↓0:45) |
Idąc dalej, po lewej stronie ujrzymy Grotę Zyblikiewicza (kiedyś zwaną Piecem Majki) – charakterystyczne wgłębienie w skale porośnięte roślinnością. Grota ma nieco ponad 13 m głębokości i kiedyś służyła za schronienie dla rybaków. Obecnie pod grotą stoją ławeczki, na których chętnie wypoczywają turyści. W pobliżu groty w latach 1902 – 1916 funkcjonowała altana dla turystów (tzw. Schronisko Zyblikiewicza – pochodzącego z Ukrainy prezydenta Krakowa i marszałka RP).
Obok groty, w skalnej wnęce kilka metrów nad ziemią znajduje się figura NMP.
Naprzeciwko groty mieści się Pawilon Edukacyjny Pienińskiego Parku Narodowego zawierający ekspozycję pt. “Ekosystemy leśne Pienin”.
Ok. 300 m dalej, po prawej stronie, tuż za południowym krańcem cypla znajduje się punkt przeprawy łodziami przez Dunajec dla turystów zmierzających na Sokolicę (747 m n.p.m.). Przeprawa czynna jest codziennie od połowy kwietnia do końca października w godzinach:
kwiecień, maj, czerwiec: 8:00 – 19:00
lipiec, sierpień: 8:00 – 20:00
wrzesień: 8:00 – 18:00
październik: 8:00 – 17:00
Koszt przeprawy wynosi 3 zł (dorośli) i 1,50 zł (dzieci do 10 lat). Można też wybrać się na krótki, półgodzinny spacer łodzią w cenie 6 zł.
Z lewej strony mijamy zbudowaną z wapieni rogowcowych Białą Skałę wyrastającą z północno – zachodniego zbocza Bystrzyka (704 m n.p.m.), zamykającą od północnego wschodu wylot Przełomu Pienińskiego. Skała ma wysokość względną 130 m (bezwzględną – ok. 655 m n.p.m.) i jest doskonale widoczna ze Szczawnicy, a także mostu w Krościenku. W latach dwudziestych XX wieku na szczyt skały poprowadzono znakowany szlak turystyczny, jednak od kilkudziesięciu lat jest on nieczynny. U podnóża Białej Skały znajdują się trzy niewielkie jaskinie – Cygańska Grota, Piec Dolny oraz Piec Górny.
W skalnej ścianie wmurowana jest tabliczka wskazująca poziom wody w Dunajcu podczas powodzi w lipcu 1934 roku.
Następnie Dunajec meandrując wcina się w masyw Sokolicy. Na środku rzeki widzimy maleńką wysepkę – Ociemne, a za nią, na drugim brzegu Hukową Skałę – 40-metrowej wysokości skalną ścianę opadającą do Dunajca (wysokość bezwzględna – 470 m n.p.m.). Skała, zbudowana z wapieni rogowcowych, wyrasta z południowego zbocza Długiego Gronika (569 m n.p.m.). Jej nazwa pochodzi od echa, które odbija się od niej i okolicznych skał (w XIX wieku przepływając pod nią uczestnicy spływów tradycyjnie wystrzeliwali z broni palnej).
Tuż obok bieleją Rygle Sokolicy – wysokie na 150 metrów strome skały wyrastające ze wschodniego zbocza Sokolicy (747 m n.p.m.), porośnięte lasem jodłowo – bukowym. Niegdyś były celem wypraw wspinaczkowych.
Szlak schodzi nad sam brzeg Dunajca. Znajduje się tu końcowa przystań słowackiego spływu. Nieco wyżej stoi drewniany budynek – pawilon słowackiego PIENAP. W sezonie można w nim oglądać ekspozycję edukacyjną, a także zakupić przewodniki, mapy i inne wydawnictwa. W latach 1996 – 2007 w tym miejscu funkcjonowało turystyczne przejście graniczne.
Kolejne 200 m szlak prowadzi przez las, aby ponownie zejść nad brzeg rzeki na wysokości skały Wylizana, w miejscu w którym do Dunajca wpływa Leśny Potok.
(1,9 km) Znajduje się tu dawna przystań flisacka oraz skrzyżowanie szlaków. Od Drogi Pienińskiej w kierunku wschodnim odbija niebieski szlak do schroniska Chata Pieniny oraz słowackiej miejscowości Leśnica.
| SKRZYŻOWANIE SZLAKÓW | ||
| Czerwony | Szczawnica Czerwony Klasztor |
0:35 (↕) 1:55 (↕) |
| Niebieski | Leśnica (Słowacja) | 0:25 (↕) |
Przy skrzyżowaniu stoją drogowskazy, tablice informacyjne oraz wiata turystyczna.
Wylizana (słow. Vylízaná) to charakterystyczna skalna ściana znajdująca się nad Dunajcem, u wylotu Przełomu Leśnego Potoku, o wysokości 571 m n.p.m. (wysokość względna – ok. 130 m), będąca przedłużeniem grani Bystrzyka (704 m n.p.m.). Jest jedną z najbardziej malowniczych skał w Pieninach. Jej nazwa pochodzi od znajdujących się w jej ścianach charakterystycznych wgłębień wymytych przez wodę, w gwarze góralskiej zwanych „wylizaniami”. Skałę porastają rzadkie gatunki roślin wapieniolubnych – np. jałowiec sabiński (w Pieninach gatunek prawie wytępiony przez człowieka, z powodu ludowych przekonań o jego właściwościach leczniczych). Przez grań Wylizanej przed II Wojną Światową prowadził szlak turystyczny.
Po drugiej stronie drogi wychodzącej z Przełomu Leśnego Potoku znajduje się inna malownicza skała – Osobita.
Skała Osobita (inaczej Sama Jedna) to skalna turnia zbudowana z wapieni rogowcowych o wysokości ok. 530 m n.p.m. (wysokość względna – ok. 95 m) znajdująca się nad Dunajcem, u wylotu Przełomu Leśnego Potoku. Na jej szczycie stoi żeliwny krzyż, a w skalnej ścianie wmurowana jest tablica pamięci ofiarom Pienin.
Szlak prowadzi teraz ścieżką biegnącą u podnóży Golicy.
Golica (inaczej Holica) to położona w słowackiej części Pienin góra o wysokości 828 m n.p.m. (wysokość względna – 400 m), zbudowana z wapieni rogowcowych. Jej północne i zachodnie stoki opadają stromo w kierunku Dunajca, natomiast wschodnie – do doliny Leśnego Potoku. Jej nazwa wg. przekazów pochodzi od tego, że przed laty w wyniku pożaru spłonęły porastające ją lasy, a jej stoki stały się „gołe”. Od szczytu w kierunku północno – zachodnim biegnie grań zakończona kulminacją Polana (582 m n.p.m.). Z południowo – zachodniego stoku wyrastają charakterystyczne turnie, wśród nich Siedem Mnichów. Stoki Golicy obecnie porośnięte są prawie w całości lasami bukowo – jodłowymi, gdzieniegdzie występują modrzewie i lipy. Na szczyt Golicy prowadzi nieoznakowana ścieżka niedostępna dla turystów.
Tuż przy brzegu Dunajca znajduje się wywierzysko krasowe, tzw. „stuletnie źródło” lub „studzionki”. Bijąca z niego woda ma temperaturę ok. 9⁰C i nie zamarza nawet podczas silnych mrozów. W przeszłości picie wody z tego źródła było jedną z atrakcji spływu Przełomem Dunajca.
Rzeka zakręca, opływa Przechodni Wierch (552 m n.p.m.), a naszym oczom ponownie ukazuje się masyw Sokolicy.
Na przeciwległym brzegu wyrastają bardzo malownicze wapienne skały. Od północnego wschodu ku południowemu zachodowi są to: Głowa Cukru, Wilcza Skała, Ślimakowa Skała, Skała Fujarki, Skała Ligarki.
Szpiczasta turnia Głowa Cukru wyrasta z północnego zbocza Sokolicy. Jej wierzchołek sięga 190 m powyżej poziomu Dunajca. Gdzieniegdzie jest porośnięta sosnami, a w jednym miejscu bardzo rzadkimi jałowcami sabińskiego.
Z Głową Cukru sąsiaduje Wilcza Skała – wapienna ściana o wysokości względnej 150 m. Obie skały przedzielone są niewielką depresją o nazwie Wilcze Spady. Jak głosi legenda przed laty na jej kraniec wilk zagnał sarnę i oba zwierzęta z rozpędu spadły w przepaść.
Następna w kolejności jest Ślimakowa Skała (wysokość bezwzględna – ok. 535 m n.p.m., względna – ok. 90 m), której nazwa według legendy wywodzi się od tego, że jednego dnia w roku schodzą się na jej wierzchołek wszystkie ślimaki zamieszkujące Pieniny. Porastają ją sosny reliktowe.
Za Ślimakową skałą, na wysokości ok. 440 m n.p.m., do Dunajca wpada Potok Pieniński. Ma on swoje źródła pod Przełęczą Szopka (Chwała Bogu). Potok od źródła do ujścia ma długość ok. 2,5 km i średni spadek 120 m/km. Dolina Pienińskiego Potoku jest obszarem ochrony ścisłej, nie jest udostępniona turystycznie i nie przebiegają nią żadne szlaki. Występuje w niej wiele gatunków rzadkich roślin i zwierząt (między innymi 30 gatunków ptaków). Pierwsze wzmianki o Potoku Pienińskim i jego dolinie pochodzą z 1626 roku. Na przełomie XIX i XX wieku dnem doliny prowadził szlak turystyczny.
Rzeka znów zakręca. Obchodzimy od północnej strony szczycik Polana (558 m n.p.m.) i dochodzimy do polany o nazwie Polanka o powierzchni ok. 1 ha znajdującej się u jego stóp.
Na polanie przed I Wojną Światową znajdowała się przystań spływu oraz karczma. Polana była często odwiedzana przez turystów zarówno ze Słowacji, jak i z Polski. Otaczają ją lasy bukowo – jodłowe oraz sosnowe. Niektóre z drzew to okazy mające ponad 150 lat. Obecnie na polanie znajduje się wiata turystyczna oraz tablica informacyjna (w języku angielskim i słowackim).
Mijamy Polankę i przez kolejne kilkaset metrów podążamy dalej czerwonym szlakiem wzdłuż Dunajca w kierunku południowym. Gdzieniegdzie drogę od rzeki oddziela wąski pas drzew. Przeciwległy brzeg zdobią malownicze skały – Piecki oraz Facimiech.
Piecki to skalne ściany znajdujące się w północno – zachodnim zboczu Łysiny (792 m n.p.m.) częściowo porośnięte rzadkim jałowcem sawiny oraz cisami. Znajduje się w nich kilka otworów niewielkich jaskiń.
Skały opadające ze szczytu Facimiecha (668 m n.p.m.) zdobią Przełom Dunajca w miejscu, w którym rzeka zakręca ostro z zachodu w kierunku północnym. Skalne ściany mają ok. 150 m wysokości i są jedną z głównych atrakcji spływu. Niektórzy w skalnych załomach dostrzegają sylwetki orła oraz zakonnicy. W stromych ścianach znajdują się dwie niewielkie jaskinie.
W okolicach zakrętu stoi wiata turystyczna oraz kilka ławeczek, z których można podziwiać Dunajec.
Dalej szlak biegnie u podnóża grupy skał o nazwie Siedem Mnichów – turni wyrastających z południowo – zachodniego zbocza Golicy (828 m n.p.m.) dochodzących do 80 m wysokości względnej. Legenda głosi, że są to zamienieni w kamień grzeszni zakonnicy z Czerwonego Klasztoru, którzy chcieli zakraść się do zakonnicy mieszkającej w Facimiechu. Strzeliste skały porasta roślinność ciepłolubna.
Zbocza Golicy i okolice Siedmiu Mnichów są ostoją wielu gatunków zwierząt takich jak jelenie, sarny, dziki, żbiki, rysie, lisy oraz… wilki.
(6,5 km) Po kilku minutach dalszej wędrówki dochodzimy do kolejnej polany – Huta (inaczej Hutniańskiej Polany), położonej na wysokości 445 – 480 m n.p.m. Nazwa pochodzi od huty szkła, która działała w tym miejscu od 1690 roku. Wytwarzano w niej różne naczynia – szklanki, talerze, butelki. Przy hucie znajdowało się kilka chat zamieszkałych przez pracowników. Pozostałością po tej małej wiosce są drzewa owocowe.
W okolicach polany znajdują się wiaty turystyczne, ławeczki, tablica informacyjna oraz źródło wody. Jak głosi legenda, jeżeli napije się z niego para zakochanych, w ciągu kolejnego roku wezmą ślub. Przy południowym krańcu polany znajduje się skrzyżowanie szlaków. W kierunku wschodnim, ku górze, odbija żółty szlak łącznikowy na Przełęcz Limierz (Sedlo Targov – 677 m n.p.m.).
| SKRZYŻOWANIE SZLAKÓW | ||
| Czerwony | Szczawnica Czerwony Klasztor |
1:45 (↕) 0:45 (↕) |
| Niebieski | Przełęcz Limierz (Słowacja) | 0:50 (↓0:30) |
Za skrzyżowaniem znowu wychodzimy na niewielką łąkę. Dalej szlak prowadzi zalesionym brzegiem Dunajca, który ponownie ostro zakręca (o ok. 145⁰), opływając szczycik Klejowa (579 m n.p.m.). Po obejściu wzniesienia, po drugiej stronie rzeki, naszym oczom ukazuje się charakterystyczna, 100-metrowa (wysokość względna – 560 m n.p.m.) Świnia Skała zbudowana z wapieni rogowcowych – jej ominięcie jest jednym z najtrudniejszych manewrów podczas spływu Dunajcem. Niedaleko skały znajduje się niewielka jaskinia – Lisia Jama (korytarz o długości 16 m). Jaskinia jest niedostępna turystycznie, a wejście do niej jest zasłonięte przez krzewy.
Następnym ciekawym miejscem jest Zbójnicki Skok (inaczej Janosikowy Skok, Lij) – najwęższa część kanionu Dunajca (rzeka płynie tu wąwozem o szerokości zaledwie 12 m). Z dwóch stron do Dunajca opadają strome zbocza – po stronie słowackiej Klasztornej Góry (657 m n.p.m.), a po stronie polskiej – Facimiecha. A przewężeniu krążą różne legendy. Jedna z nich głosi, że w tym miejscu Janosik przeskoczył Dunajec uciekając przed strażnikami zamku w Niedzicy, inna że odbywały się tu ćwiczenia zbójników w skokach. Jak twierdzą flisacy, rzeka ma w tym miejscu głębokość ponad 8 m.
Spomiędzy gór wyłaniają się szczyty Trzech Koron – to znak, że już docieramy do końca Drogi Pienińskiej. Po przeciwnej stronie rzeki znajduje się kolejne charakterystyczne stumetrowej wysokości skały – Grabczychy (Wyżnia i Niżnia). W Niżniej znajduje się Rybacka Grota.
Rzeka ponownie zakręca o 115⁰ a my wychodzimy na skąpaną w słońcu rozległą polanę. Znajduje się tu drewniany amfiteatr (w kształcie Trzech Koron), ławeczki, stoliki i toalety, a wieczorem ścieżkę spacerową oświetla światło latarni.
Z południowego krańca polany jest bardzo ładny widok na Trzy Korony.
(10 km) Przechodzimy nad potokiem Lipnik i docieramy do parkingu przed Czerwonym Klasztorem. Naprzeciwko czerwonego klasztoru, nad Dunajcem znajduje się zespół pięknych kilkusetletnich lip.
Powrót do Szczawnicy możliwy jest tą samą drogą lub niebieskim szlakiem przez Leśnicę. Można też pójść do Sromowiec Niżnych i stamtąd rozpocząć spływ Dunajcem. Przy Czerwonym Klasztorze znajduje się skrzyżowanie szlaków turystycznych. Drogą Pienińską możemy wrócić do Szczawnicy, niebieskim szlakiem udać się do Leśnicy, a czerwonym – przez Pieniny Słowackie – do Wielkiego Lipnika.
| SKRZYŻOWANIE SZLAKÓW | ||
| Czerwony | Szczawnica Wielki Lipnik |
2:30 (↕) 3:05 (↓2:55) |
| Niebieski | Leśnica | 1:35 (↓1:40) |
