Kraków to miasto o magicznym charakterze, które łączy w sobie wspaniałą przeszłość, z zachowanymi unikatowymi zabytkami i nowoczesność, z tętniącym życiem nocnym w modnych klubach i pubach. Niemożliwe jest poznanie złożonej natury tego miejsca w kilka dni, ale atmosfera Krakowa sprawi, że każdy będzie chciał tu wrócić na dłużej.
DZIEŃ 1 Stare Miasto
Weekend w Krakowie zaczniemy od spaceru po Starym Mieście, gdzie są miejsca, które koniecznie trzeba zobaczyć w dawnej stolicy Polski. W piątkowe popołudnie wybierzemy się najpierw pod budynki najstarszej uczelni wyższej w Polsce przy ul. Gołębiej. Tutaj podziwiać można najbardziej reprezentacyjny gmach Uniwersytetu Jagiellońskiego, czyli Collegium Novum. Jest to neogotycka budowla będąca siedzibą rektora, w której odbywają się wykłady i najważniejsze uroczystości akademickie. Znajduje się tu sala, w której aresztowano profesorów podczas „Sonderaktion Krakau”. Następnie ulicą Jagiellońską udajemy się do Collegium Maius, które jest najstarszym budynkiem uniwersyteckim w Polsce. Jego historia sięga aż 1400 roku. Początkowo w Collegium Maius znajdowały się sale wykładowe i mieszkania profesorskie, a potem stało się siedzibą Biblioteki Jagiellońskiej. Obecnie mieści się tutaj Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na wystawę składają się zabytkowe pomieszczenia oraz ich wyposażenie. Podstawę ekspozycji stanowią dawne instrumenty naukowe oraz zbiory malarstwa, których trzonem jest zespół portretów profesorów UJ. Poza tym w muzeum znajduje się bogata kolekcja rzeźb, rysunków i rycin oraz obiektów sztuki zdobniczej. Codziennie, aż do zmroku można wejść na dziedziniec Collegium Maius, gdzie można zobaczyć i usłyszeć grający zegar. Na środku dziedzińca znajduje się studnia, a otacza go wsparty na krużgankach ganek. Gdy skończymy podróż w czasie do średniowiecznej Akademii będziemy mogli wyruszyć na jeden z największych rynków w Europie. Rynek Główny jest centrum kulturalnym Krakowa, gdzie można spotkać się ze znajomymi, pójść do pubu lub restauracji, być uczestnikiem wielu wydarzeń i imprez, czy spacerować wśród zabytków i odwiedzić siedziby placówek kulturalnych i muzealnych.
Rynek nocą
W centralnym miejscu placu znajdują się słynne Sukiennice wzniesione w XIII w., w których znajdują się kramy, gdzie można kupić biżuterię, pamiątki i rękodzieło. Na parterze usytuowana jest także znana kawiarnia Noworolski. W Sukiennicach mieści się poza tym oddział Muzeum Narodowego- Galeria Polskiego Malarstwa i Rzeźby XIX wieku, posiadający w swych zbiorach dzieła malarstwa i rzeźby ukazujące epoki i nurty najistotniejsze w sztuce polskiej tego stulecia. Przy Galerii funkcjonuje kawiarnia „Cafe Szał”, której niewątpliwą atrakcją jest taras z niezwykłym widokiem na Rynek i Kościół Mariacki.
Kościół Mariacki
Na uwagę zasługuje także 70- metrowa, gotycka Wieża Ratuszowa, pozostałość wyburzonego w XIX w. Ratusza. Jest ona filią Muzeum Historycznego miasta Krakowa, gdzie zgromadzono pamiątki dotyczące historii miasta. W podziemiach wieży działa “Scena pod Ratuszem” krakowskiego Teatru Ludowego oraz kawiarnia. Natomiast na rogu Rynku u wylotu ulicy Grodzkiej zlokalizowany jest niewielki kościół św. Wojciecha. Jest to jedna z najstarszych świątyń w mieście, a w jej podziemiach utworzono ekspozycję związaną z historią Rynku. Nie można też oczywiście ominąć chyba najbardziej znanego krakowskiego zabytku, czyli Kościoła Mariackiego. Jest to trójnawowa gotycka bazylika z dwoma strzelistymi wieżami. Z wyższej z nich co godzinę, w cztery strony świata grany jest Hejnał Mariacki. W środku trzeba zobaczyć największy w Europie gotycki ołtarz autorstwa Wita Stwosza. Główna scena ołtarza ukazuje Zaśnięcie Marii Panny w otoczeniu apostołów oraz jej Wniebowzięcie. Otwarty ołtarz na ruchomych skrzydłach przedstawia sześć Radości Matki Bożej, natomiast gdy jest zamknięty płaskorzeźby ilustrują 12 scen z życia Marii i Jezusa. Poza tym spacerując po Rynku Głównym należy zwrócić uwagę, na otaczające go zabytkowe kamienice, gdzie obecnie mieszczą się liczne sklepy, kluby, kawiarnie i restauracje. Interesującym miejscem jest także powstały w podziemiach Rynku Głównego szlak turystyczny „Śladem europejskiej tożsamości Krakowa”. Stanowi on oddział Muzeum Historycznego, w którym wystawę stworzono z zabytków odkrytych podczas wykopalisk archeologicznych. Można zobaczyć tu m.in. przedmioty codziennego użytku, którymi przez wieki posługiwali się Krakowianie, a także pozostałości średniowiecznej osady i zabudowań, kramy czy warsztaty rzemieślnicze. Ekspozycja łączy w sobie historię i nowoczesność, gdyż tworząc ją wykorzystano nowoczesne technologie. Została wzbogacona przez hologramy, projekcje laserowe, instalacje multimedialne, efekty akustyczne oraz filmy dokumentalne. Następnie przejdziemy ulicą Floriańską mijając kilkanaście zabytkowych kamienic, w których mieści się m.in. hotel „Pod Różą”, muzeum Farmacji Uniwersytetu Jagiellońskiego, muzeum „Dom Jana Matejki”, czy słynna kawiarnia „Jama Michalika”. Na końcu ulicy usytuowana jest Brama Floriańska, czyli średniowieczna brama z basztą, która jest pozostałością dawnych murów miejskich. Można tu oglądać wystawione na sprzedaż obrazy miejscowych malarzy. Przechodząc przez Bramę zauważamy Barbakan, czyli największy, zachowany gotycki budynek fortyfikacyjny w Europie. W sezonie letnim wraz z Murami Obronnymi jest udostępniony dla zwiedzających. Dla lubiących zabawę i nocne życie proponuję wybrać się jeszcze późnym wieczorem do Starego Miasta, gdzie można udać się na niezapomnianą imprezę do jednego z wielu krakowskich pubów i klubów.
DZIEŃ 2 Wawel i Kazimierz
W Sobotę na początku wybierzemy się na Wawel, czyli miejsce, którego nie można ominąć będąc w mieście Kraka. To wapienne wzgórze przez wieki było ośrodkiem władzy królewskiej i religijnej kraju. Wycieczkę rozpoczniemy od zwiedzania Katedry Królewskiej z Wieżą Zygmuntowską i Grobami Królewskimi. Ta piękna świątynia była miejscem koronacji Królów Polski, a do dziś stanowi siedzibę biskupów krakowskich. W jej kryptach spoczywają pochowani tutaj królowie, biskupi, przywódcy polityczni i wieszcze narodowi. Z kolei w Wieży Zygmuntowskiej, z której rozpościera się niesamowity widok na Kraków, znajduje się pięć dzwonów.
Wawel
Najbardziej znanym z nich jest Dzwon Zygmunt, który bije tylko w święta i uroczystości oraz w ważnych dla kraju momentach. Kolejnym obowiązkowym punktem jest renesansowy Zamek Królewski z imponującym arkadowym dziedzińcem. Do zwiedzania udostępniono Komnaty Reprezentacyjne i Prywatne Apartamenty, w których znajdują się cenne obrazy, słynne głowy wawelskie, arrasy oraz zabytkowe meble i wyposażenie. Dodatkowo można zobaczyć bardzo ciekawą wystawę Zaginiony Wawel poświęconą historii wzgórza, a także Skarbiec Koronny i Zbrojownię. Warto wybrać się na Bulwary Wiślane, aby zobaczyć Smoka Wawelskiego, a najłatwiej dostać się tam schodząc ze Wzgórza Wawelskiego Smoczą Jamą.
Smok Wawelski
Spod Wawelu wybierzemy się do jednej z najpopularniejszych obecnie dzielnic, czyli krakowskiego Kazimierza. Jest to miejsce o wyjątkowej atmosferze, gdyż ukształtowało się na bazie dwóch kultur: żydowskiej i chrześcijańskiej, a obecnie niemal na każdym kroku można spotkać tu klimatyczną knajpkę. Idąc wzdłuż Wisły dojdziemy do barokowego Kościoła Na Skałce, sanktuarium męczeństwa św. Stanisława. Wartą zwiedzenia jest także znajdująca się w podziemiach kościoła oo. Paulinów Krypta Zasłużonych, gdzie spoczywają m.in. Jan Długosz, Stanisław Wyspiański i Czesław Miłosz. Następnie na naszej trasie mijamy Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty będący doskonałym przykładem gotyckiej architektury. Zmierzmy teraz na Plac Nowy, zwany także żydowskim. Na jego środku znajduje się tzw. okrąglak, który kiedyś służył jako rytualna rzeźnia, a obecnie jest pawilonem handlowym. To tutaj można kupić najlepsze zapiekanki w mieście. Stąd najlepiej wybrać się na ul. Miodową, aby zobaczyć nadal czynną Synagogę Tempel. Nabożeństwa odbywają się w niej podczas ważnych świąt i uroczystości, oprócz tego jest miejscem spotkań i wydarzeń kulturalnych związanych z Festiwalem Kultury Żydowskiej. Będąc na Kazimierzu trzeba koniecznie przespacerować się ulicą Szeroką. Zachowało się przy niej najwięcej obiektów związanych z kulturą żydowską. Najważniejszym jest Synagoga Remuh, w której jako jedynej nadal regularnie odbywają się nabożeństwa. Bożnica ta wraz z mieszczącym się obok starym cmentarzem Remuh stanowią osobliwy zespół żydowskiej architektury i sztuki sakralnej. Na uwagę zasługują barokowa Synagoga Poppera oraz jedna z najstarszych w Polsce, pochodząca z XV w. Synagoga Stara. Warto przyjrzeć się również hotelowi i restauracji „Klezmer-Hois”, gdzie dawniej mieściły się łaźnie rytualne, czy zabytkowej kamienicy Landauów. Opuszczając Szeroką kierujemy się urokliwymi uliczkami w stronę czynnej Synagogi Izaaka. Jest to późnobarokowa świątynia, największa z zachowanych na Kazimierzu, w której często odbywają się koncerty muzyki żydowskiej. Przy ul. Józefa możemy podziwiać najwyższą bożnicę w mieście. Synagoga Wysoka została wybudowana w stylu renesansowym i pełni teraz funkcję sali wystawowej i koncertowej. Potem przejdziemy znajdującą się na szlaku techniki ulicą św. Wawrzyńca, gdzie miniemy dawną zajezdnię tramwajową, obecnie Muzeum Inżynierii Miejskiej. Kolejnym punktem wycieczki jest Kościół Bożego Ciała. Gotycka bazylika z cudownym obrazem Matki Bożej Łaskawej, jest miejscem kultu św. Stanisława Kazimierczyka. Idąc kilka kroków dalej dojdziemy na rynek Kazimierza, czyli Plac Wolnica. Na placu zachował się Ratusz, który dziś jest siedzibą Muzeum Etnograficznego. Otaczają go kamienice mieszczańskie z XIX w.
Plac Wolnica
Ratusz w Kazimierzu
Aby w pełni poczuć atmosferę krakowskiego Kazimierza, tak wyczerpujący dzień można zakończyć siadając w jednej z nastrojowych knajpek.
DZIEŃ 3 Nowa Huta
W niedzielę proponuję udać się do Nowej Huty, czyli wschodniej części Krakowa, która powstała jako samodzielne, socrealistyczne miasto o wyjątkowym układzie urbanistycznym i architekturze. Ma w sobie cechy miasta idealnego z charakterystycznym rozplanowaniem ulic, placów i zieleńców, a architektura nawiązuje do renesansu, baroku, klasycyzmu i modernizmu. Dzień rozpoczniemy zwiedzając Mogiłę, dawną wieś, do której w XIII w. sprowadzono zakon cystersów. W Opactwie obejrzymy Bazylikę Krzyża Świętego wraz z kaplicą łaskami słynącego Pana Jezusa Mogilskiego, dziedziniec i ogród klasztorny oraz dawny kościół parafialny pw. św. Bartłomieja z XV w. Potem wybierzemy się na Kopiec Wandy, zbudowany ok. VIII w. Zgodnie z legendą jest miejscem pochówku Wandy, córki Kraka. Na jego wierzchołku usytuowany jest pomnik zaprojektowany przez Jana Matejkę.
Stąd podjedziemy do centrum Nowej Huty, aby podziwiać typowy przykład urbanistyki socrealizmu, Najpierw zobaczymy budynki centrum administracyjnego kombinatu metalurgicznego im. Sendzimira. Ich styl nawiązuje do architektury pałacowej epoki renesansu, dlatego też nazywane są „Pałacem Dożów” lub „Watykanem”. Główną częścią założenia Nowej Huty jest Plac Centralny im. Ronalda Regana. Zaprojektowano go jako ściśle symetryczny plac, z którego rozchodzi się pięć alei. Ciągi budynków wokół niego składają się z pięciu części złożonych na osiedla noszące nazwy: Centrum A, B, C, D i dobudowane później Centrum E. Na uwagę zasługuję architektura tych obiektów. Te sześciokondygnacyjne budynki z podcieniami o charakterze mieszkalno-handlowym poprzez wykorzystanie takich elementów, jak arkady, łuki, pilastry, attyki i ozdobne balkony, nawiązują do stylu renesansowego i barokowego. Według pierwotnych planów na Placu, od strony południowej miano dobudować teatr i dom kultury, a na przedłużeniu Alei Róż miał stanąć nowohucki ratusz. Obecnie pełni on funkcję węzła komunikacyjnego oraz deptaka spacerowego. Tuż przy Placu Centralnym stoi Pomnik Solidarności w formie litery „V”, oznaczającej zwycięstwo. Upamiętnia on ważne dla Nowej Huty wydarzenia. Dalej przespacerujemy się Aleją Róż, na której kiedyś stał pomnik Włodzimierza Lenina. Po drodze wstąpimy do najstarszego w dzielnicy lokalu, restauracji „Stylowa”. Początkowo działała jako kawiarnia i była jednym z najbardziej ekskluzywnych miejsc w Nowej Hucie. Dziś przyciąga gdyż zachowała swój socrealistyczny klimat i wystrój oraz nadal w weekendy odbywają się tu wieczorki taneczne. Stamtąd wybierzemy się do położonego nieopodal muzeum prezentującego dzieje Nowej Huty. Na ekspozycję składają się fotografie, projekty nowohuckich budynków, pamiątki związane z działalnością tutejszej Solidarności oraz przedmioty codziennego użytku mieszkańców Huty. Ostatnim punktem na trasie naszej wycieczki będzie Arka Pana. Monumentalny Kościół Matki Bożej Królowej Polski został wzniesiony jako pierwsza świątynia w ateistycznej z założenia Nowej Hucie, gdzie władze utrudniały uczestnictwo w uroczystościach religijnych. Jego powstanie związane jest z obroną krzyża przez mieszkańców dzielnicy w 1960 r. Ogromny wpływ na budowę kościoła miał ówczesny kardynał Karol Wojtyła, który w 1977 r. dokonał jego konsekracji. Świątynia ta jest jednym z bardziej charakterystycznych obiektów na tym obszarze, gdyż kształtem swym przypomina wielką łódź, nad którą góruje 70- metrowy krzyż. Wewnątrz znajduje się m.in. ołtarz przypominający dłoń, 7- metrowy krucyfiks, tabernakulum z wbudowanym kamieniem księżycowym oraz figurka Matki Bożej Fatimskiej.
Na koniec przygody z Krakowem proponuję wybrać się na balon widokowy, aby móc z „lotu ptaka” pożegnać się z tym niezwykłym miastem i zachować w pamięci jego piękną panoramę. Platforma widokowa znajduje się na Bulwarze Wołyńskim, w pobliżu Ronda Grunwaldzkiego.
Tekst i zdjęcia: Anna Gręda
Zobacz też:
Last minute do Egiptu – podróż marzeń
