Miasto jest na tyle różnorodne, aż człowiek czasami nie wie od czego powinien rozpocząć swoją przygodę. Średniowieczne zabytki, szlaki spacerowe prowadzące w góry czy gwar nocnych kawiarni to proponuje Bielsko – Biała.
Bielsko – Biała miasto położone na południu województwa Śląskiego, na Pogórzu Śląskim,między Beskidem Śląskim a Beskidem Małym. Przez miasto płynie rzeka Biała, która jest prawym dopływem rzeki Wisły, a jej długość wynosi 28 kilometrów. Rzeka dzieli także województwo Małopolskie od Śląskiego. Stolica Podbeskidzia jest miastem na prawach powiatu, główną siedzibą władz powiatu bielskiego do którego należą takie miejscowości jak: Szczyrk, Czechowice – Dziedzice, Wilamowice, Bestwina, Jasienica, Buczkowice, Jawozie, Kozy, Porąbka oraz Wilkowice. Miasto dzieli się na 30 osiedli takich jak: Komorowice, Lipnik, Mikuszowice czy Wapienica. Stolica Podbeskidzia, bo tak potocznie nazywa się miasto, od wschodu sąsiaduje z Kozami, od południa z Bystrą, od zachodu z Jasienicą, a od północy z Czechowicami – Dziedzicami.
Dwuczłonowa nazwa miasta została utworzona w 1951 roku, kiedy to śląskie Bielsko połączyło się z małopolską Białą. Etymologia nazwy Bielsko wywodzi się od nazwy rzeki Biała, której wody są białe, a raczej jasne i przejrzyste. Rzeka przepływa przez miasto więc dodano końcówkę – sko i w taki sposób powstała nazwa miasta – Bielsko. Inni uważają, że nazwa miasta pochodzi od bielenia płótna. Jednak nie jest to możliwe, gdyż w XIII wieku, bo w tym właśnie okresie powstała wioska Bielsko oraz ówcześnie nie mogła być ośrodkiem włókienniczym. A drugi człon nazwy miasta został powtórzony od tożsamej nazwy rzeki.
Przez centrum miasta przebiega wiele szlaków turystycznych. Jednymi z najciekawszych są szlaki historyczne, które przemieszczają się przez samo centrum miasta oraz każdy z budynków, który jest ważnym dla miasta jest oznaczony. Spacerując szlakiem, który nosi nazwę „od grodziska do miasta” bądź zwiedzając miasto za pomocą szlaku „ średniowieczne Bielsko” możemy poznać najdawniejsze dzieje osadnictwa na śląskim brzegu Białej. Innym szlakiem, który przebiega przez Bielsko – Białą jest „trakt cesarski” – który ukaże nowożytną historię Bielska – Białej, okres przed powstaniem wielkiego przemysłu. Jest to odcinek dawnego szlaku pocztowego łączącego Kraków z Wiedniem. Zwiedzając szlak „mały Wiedeń” zobaczymy przepych oraz bogactwo kulturalne miasta z przełomu XIX i XX wieku. Przechadzając się szlakiem „zabytków przemysłu i techniki” będziemy mogli zobaczyć to co pozostało po etapie postindustrialnym. Oprócz szlaków historycznych w pięknej architekturze miejskiej możemy przejść się przez szlaki religijne : Żydów, ewangelików oraz katolików.
Najciekawszymi zabytkami, które możemy zwiedzić w Bielsku – Białej jest zamek Sułkowskich. Ciekawe jest to, że najstarsze ślady osadnictwa na wzgórzu miejskim, na którym obecnie stoi zamek, pochodzą z XIII wieku, ale najprawdopodobnie pierwsza warownia powstała tutaj w XIV wieku. Zamek jest mieszanką kilku stylów: romańskiego, gotyckiego i renesansowego. W zamku mieści się Muzeum Bielska – Białej. W nim można oglądać: eksponaty archeologiczne i historyczne, związane z dziejami Bielska – Białej oraz zbrojownię i pokój myśliwski. Nazwa zamku pochodzi od ostatniego rodu, który tam przebywał.
Można jeszcze zobaczyć Dom Tkacza, w którym znajduje się mieszkanie oraz warsztat pracy bielskiego sukiennika w zrekonstruowanym budynku drewnianym. Także można zwiedzić Muzeum Techniki i Włókiennictwa, w której znajdziemy ekspozycję dawnej hali fabryki, w której są umieszczone zabytkowe maszyny włókiennicze, drukarskie oraz pojazdy strażackie. Ciekawe jest to, że z powodu podobieństwa do stolicy Cesarstwa Austro – Węgierskiego miasto nazywane bywa „ Małym Wiedniem”. Budynek Teatru Polskiego zachwyca swoim powiązaniem do mitologii greckiej np. posągi Apollina oraz muz Melmopeny i Talii na fasadzie. Obiektem wartym zobaczenia jest także Ratusz przy placu Ratuszowym – jest to neorenesansowy budynek, kiedyś była siedzibą Komunalnej Kasy Oszczędności, magistratu i rady miejskiej, obecnie tam znajduje się siedziba władz miasta. Warto także zobaczyć secesyjne kamienice przy placu Wojska Polskiego 12 i 13. Pierwsza z nich ma dekorację imitującą mur pruski, miniwieżę, nerkowe okna oraz wykusze na wejściami. Kiedyś w kamienicy mieściła się winiarnia Rudolfa Nahowskiego i dlatego nad portalem można zobaczyć 2 biesiadujące żaby. Druga z nich ma dekorację przedstawiającą koronę drzew. W centrum miasta oprócz wcześniej wymienionych zabytków możemy zobaczyć także Katedrę św. Mikołaja przy placu św. Mikołaja. Jest to budynek z XV wieku wzniesiona w stylu gotyckim. W Bielsku – Białej możemy także zobaczyć Budynek Teatru Lalek „Banialuka”. W mieście można także zobaczyć wytwórnię filmów animowanych. W niej między innymi powstali tacy bohaterzy kreskówek jak Bolek i Lolek czy Reksio. Tym trzem bohaterom w centrum miasta są postawione pomniki.
Przez Bielsko – Białą przebiega także kilka szlaków pieszych:
1. Szlakiem zielonym możemy dojść na Kozią Górę z Cygańskiego Lasu. Cygański Las jest położony w dzielnicach Olszówka i Mikuszowice. Szlak jet zaznaczony zielonym kolorem, jego długość wynosi 6 kilometrów oraz jest łatwa do przejścia. Przybliżony czas marszu wynosi 1h 45 min.
2. Następnym szlakiem biegnącym także z Cygańskiego Lasu możemy dotrzeć na Dębowiec. Jest oznaczony na czerwono, stopień trudności jest łatwy, czas marszu wynosi 1h 15 min.
3. Innym szlakiem oznaczonym na niebiesko dotrzemy z Wapienicy Górnej ( jest to część dzielnicy Wapienica w Bielsku – Białej) na Błatnią. Czas przejścia przez nią wynosi 2 godziny 15 minut a sam szlak jest łatwy w pokonaniu na pieszo.
4. Na początku idąc szlakiem niebieskim, a później czerwonym dotrzemy na Szyndzielnię. Trasa rozpoczyna się z Olszówki Górnej (zachodnia część dzielnicy Olszówka w Bielsku – Białej). Szlak jest dosyć łatwy, a przybliżony czas, przez który dotrzemy do szczytu wynosi 1 godzinę 35 minut.
5. Z Cygańskiego Lasu możemy dotrzeć także na jeden z szczytów górskich – Klimczok. Idąc tym szlakiem przejdziemy przez Dębowiec, Szyndzielnię. Prowadzi szlak czerwony, długość trasy wynosi 11 kilometrów, a czas przejścia – 3 godziny oraz stopień trudności jest trudny. Ciekawe jest to, że latem przy schronisku na Klimczoku funkcjonuje odkryty basen.
Miejsca, w których można przyjemnie spędzić wolny czas to Błonia oraz Cygański Las. Są to tereny u podnóża Koziej Góry. W nich często odbywają się imprezy sportowe i kulturowe, znajdują się również boiska do piłki nożnej, skatepark, park linowy, plac zabaw oraz rowerowe miasteczko ruchu drogowego. Inną atrakcją turystyczną są Bulwary Młodości wzdłuż ul. Górskiej prowadzącej do dzielnicy Straconka. Jest to idealne miejsce na spacery oraz przejażdżki rowerowe. Znajduje się tam również nieduży plac zabaw. Na terenie dzielnicy Wapienica znajduje się centrum sportowo – rekreacyjne. Jest to szczególnie przyjazne miejsce dla rodziców z dziećmi ze względu na obszerny plac zabaw, liczne ławeczki, stoły do tenisa stołowego i szachów. Dolina najlepiej ukazuje piękno przyrody Beskidu Śląskiego. Znajduje się tam również sztuczny zbiornik wodny z zaporą im. Prezydenta Mościckiego. Spędzić fajnie czas możemy także w Bielsku – Białym ośrodku rekreacyjno – narciarskim. Znajduje się na stoku Dębowca, polecany jest zarówno w lecie jak i w zimie. Na terenie tego parku znajduje się park linowy, plac zabaw, siłownia zewnętrzna oraz ścianka wspinaczkowa dla dzieci. Oprócz tego, w zimie ośrodek zamienia się w stok narciarski, w którym funkcjonuje wyciąg kanapowy oraz wyciąg orczykowy dla dzieci. Oprócz takich atrakcji, możemy przejść się także ścieżkami przyrodniczymi. Ścieżka znajduje się na terenie Nadleśnictwa Bielsko. Trasa rozpoczyna się i kończy na parkingu z końcowym przystankiem autobusu MZK nr 16. Ścieżka liczy około 3,5 kilometra, a przybliżony czas przejścia wynosi około 3 – 4 godzin.
Aktywnie spędzić czas możemy także w pływalniach znajdujących się na terenie Bielska – Białej. Jedną z nich jest pływalnia Panorama, w której możemy znaleźć dwa baseny – pływacki i dziecięcy, 15 – metrową skocznię, 42- metrową zjeżdżalnię, 2 boiska do siatkówki plażowej. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków. Inną z nich jest pływalnia odkryta Start. Obiekt dzieli się na dwie strefy: strefa basenowa składa się z basenu sportowego oraz rekreacyjnego z wieloma atrakcjami takimi jak rwąca rzeka, linarium, gejzery, jeżyki wodne, stanowiska do masażu ściennego, zjeżdżalnia kręta, zjeżdżalnia kaskadowa, wodogrzmoty oraz brodzik dla dzieci z placem zabaw. Czynna jest od maja do września. Strefa rekreacyjno – sportowa obejmuje: 2 oświetlone korty tenisowe, 2 boiska do piłki plażowej, boisko do streetballa, sciankę wspinaczkową o wyskości 8,2 metra, mini amfiteatr z muszlą koncertową. Obiekt jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych. Czynna od kwietnia do października. W mieście możemy znaleźć pływalnie kryte takie jak: Troclik, w którym są dwa baseny – sportowy i rekreacyjny, zjeżdżalnia, jaccuzi, 2 sauny suche, gabinet masażu, solarium. Na terenie Podbeskidzia Bielskiego możemy znaleźć także pływalnię Aqua, z basenem sportowym, z masażem ściennym, basen rekreacyjny z biczami wodnymi, saunę suchą. Oba obiekty dostosowany do potrzeb niepełnosprawnych.
W mieście możemy zjeść w takich miejscach jak:
Karczma „ Beskidzka” – proponująca kuchnię regionalną oraz staropolską.
Karczma „ Klimczok” – dania z kuchni staropolskiej.
Restauracja „ American Dream” – pierwsza taka w mieście, oferuje kuchnię amerykańską.
Restauracja „ Browar Miejski” – na oczach klientów jest warzone piwo Bielitzer, które świeże można degustować na miejscu.
Po ciężkim dniu możemy odpocząć w:
Hotel President – mieści się w z zabytkowym budynku z XIX wieku.
Hotel „ Dębowiec” – położony u podnóży Szyndzielni
Dom Gościnny „ Przy cesarskim trakcie” – zlokalizowany przy Starym Rynku
Dojazd do Bielska – Białej jest możliwy pociągiem: Z Katowic oraz Żywca dojedziemy pociągami Kolei Śląskich. Miasto ma również połączenie pociągowe z Warszawą, Gdańskiem, Krakowem, Szczecinem, Bydgoszczą i Łodzią. Samochodem do miasta można dojechać drogami krajowymi nr 69, 1 i 52.
Bielsko – Biała liczy 176 tysięcy mieszkańców. Jest na 23 miejscu według statystyki liczby mieszkańców. Mieszkańcy tego miasta najczęściej są pracownikami w zakładach przemysłowych.
Miasto jest stolicą diecezji cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego oraz rzymsko – katolickiej diecezji bielsko – żywieckiej.
Miasto jest otwarte dla turysty każda porą roku, niezależnie czy jest ciepło czy zimno. Każdy zwiedzający ma inne zapotrzebowania, więc część z nich na pewno uda się zrealizować zwiedzając Bielsko – Białą. Jest to miasto które można inaczej zwać – idealnie dobraną parą.
Autor tekstu i zdjęć: Elżbieta Aksamit
